PENILAIAN : ISU 3 - BIAS DALAM PENILAIAN

Isu bias merupakan salah satu isu dalam penilaian. Maksud bias dalam penilaian ialah ketidakadilan yang wujud dalam sesuatu penilaian. Terdapat tiga aspek yang dapat menjelaskan kewujudan bias dalam penilaian iaitu item soalan ujian, penilaian melalui pemerhatian dan penilaian secara lisan. Bias dalam item soalan ujian ialah apabila seseorang individu yang sama tahap kebolehan, daripada kumpulan yang berbeza tidak mempunyai kebarangkalian yang sama untuk menjawab item tersebut dengan betul. Sebagai contoh bias mengikut jantina apabila item soalan yang dibina cenderung kepada satu jantina sahaja. Kebanyakan pelajar lelaki lebih mengetahui dalam bidang mekanikal,  maka jika soalan berkaitan bahagian mekanikal, pelajar lelaki lebih cenderung menjawab soalan dengan betul berbanding dengan pelajar perempuan. Oleh itu, guru haruslah mengimbangi bilangan topik dalam kertas soalan dan seimbangkan bentuk soalan.

Seterusnya ialah bias dalam penilaian melalui pemerhatian. Penilaian melalui pemerhatian adalah satu proses untuk menentukan apa yang pelajar tahu, hasil kerja, tingkah laku, komunikasi dan interaksi pelajar. Pemerhatian adalah perkara yang dinilai oleh guru melalui mata kasar. Namun begitu, persepsi guru terhadap pelajar menyebabkan bias berlaku dalam penilaian melalui pemerhatian. Mata kasar guru hanyalah pandangan luaran sahaja yang tidak dapat membuktikan atau menyatakan keadaan sebenar pelajar dan persepsi guru akan mempengaruhi cara penilaian atau pemarkahan. Penilaian yang di buat hanya dengan mata kasar menyukarkan guru untuk menilai tahap kefahaman sebenar pelajar.

Aspek yang seterusnya ialah bias dalam penilaian secara lisan. Penilaian secara lisan adalah satu proses untuk mengumpul maklumat semasa interaksi dalam pengajaran dan pembelajaran. Perkara yang dapat dinilai secara lisan ialah tahap pemikiran, pengetahuan fakta, kefahaman konsep, keyakinan, kecekapan mendengar dan penggunaan bahasa yang tepat. Pelajar yang mengalami kesukaran dalam berbahasa, guru akan menganggap tidak mencapai tahap pemahaman yang baik. Namun begitu ianya berpunca daripada kelemahan pelajar dalam berbahasa dan tidak mempengaruhi pemahaman pelajar. Malah pelajar juga gagal berkomunikasi dengan baik dalam penilaian lisan kerana mereka berasa gugup dan ketakutan terhadap guru dan mengakibatkan pelajar kurang berani menyuarakan pendapat mereka. Oleh itu guru seharusnya gunakan borang penilaian yang standard dan kurangkan sifat bias dalam diri.